توسط : گندم پرس: یکی از بحث های مهم اصلاح فرهنگ مصرف است که یکی از الزامات خودکفایی و پویایی اقتصاد است . به عبارتی در یک جامعه ایی که بخواهد دارای اقتصاد پویا باشد اصلاح فرهنگ مصرف یک تاثیر بسزایی بر رونق مصرف دارد
آقای دکتر نورا ، لطفا مفهوم اقتصاد مقاومتی ، آثار و تبعات آنرا بر جامعه برای خوانندگان مطرح می فرمائید؟
اقتصاد مقاومتی از منظرهای مختلف دارای معانی مختلفی است ، از یک منظر به اقتصادی اطلاق می شود که در شوک های اقتصادی کمترین نوسانات را داشته باشد . این یک بحث مهمی است . متاسفانه کشور ما با شوک های اقتصادی تحت تاثیر قرار می گیرد و شاخص های اقتصادی آن متاثر می شود و از این منظر رنج می برد . شاخص های اقتصادی ایران به نفت چنان وابسته هستند که هر گونه شوک در بازارهای نفتی اقتصاد ما را دگرگون می کند و موجب ناپایداری اقتصاد می شود و شاخص های اقتصادی دچار نوسان می شود . این از عوارض هر اقتصاد تک محصولی است . لذا اقتصاد ایران نیز معروف به اقتصاد تک محصولی است . تاکیداتی که بزرگان کشور دارند این است که می بایست از این فرآیند باید فراتر برویم و اقتصاد کشور را نجات دهیم .
یکی از بحث های مهم اصلاح فرهنگ مصرف است که یکی از الزامات خودکفایی و پویایی اقتصاد است . به عبارتی در یک جامعه ایی که بخواهد دارای اقتصاد پویا باشد اصلاح فرهنگ مصرف یک تاثیر بسزایی بر رونق مصرف دارد و می تواند از هر دو جنبه مورد بررسی قرار بگیرد . یکی پرهیز از جنبه اصراف پیدا بکند ، اینکه ما مصرف کننده باشیم و نه تولید کننده خود یکی از معضلات اقتصاد است . ما می بایست ملزومات خود را تولید کنیم و یا اگر نمی توانیم تولید کنیم باید تولید مازاد داشته باشیم که در طراز تجاری تاثیر گذار باشد .
هزینه های جاری خانواده اگر در یک کشور کاهش پیدا کند ، به عبارتی اگر قدرت سپرده گذاری مردم افزایش پیدا بکند ، خود این موضوع جهت افزایش سرمایه گذاری می شود و این خود موجب اعتبار جهت پیشرفت اقتصادی کشور و رونق اقتصادی کشور می شود . این مسئله را در هر سطحی از جامعه می بایست هدایت بکنیم ، چه غنی چه غیر غنی که بتوانیم هزینه های جاری خانواده ها را تا حد امکان کاهش دهیم . این کار می تواند اثرات بسیار خوب و تاثیر گذاری برای افزایش سرمایه گذاری در کشور باشد . اقتصاد مقاومتی با افزایش سرمایه گذاری می تواند عملیاتی بشود . به همین دلیل کشورهای در حال توسعه طوری می بایست اقتصاد را مدیریت کنند که مدیریت کلان اقتصادی تجمل گرایی و اصراف در جامعه بوجود نیاید و به اصطلاح متعارف اصالت را به تحصیل و تولید بدهند نه به تجمل گرایی.
متاسفانه شواهد اقتصادی کشور ما حاکی از آن است که مدیران ما نسبت به مبحث تجمل گرایی کم توجه هستند ، یعنی شما یک کشوری هستید که دومین کشور سفارش دهنده خودرو در دنیا هستید ، این نشان دهنده تجمل گرایی هست . اخیرا که با یکی از تجار آلمانی صحبت می کردم به این مطلب اذعان داشت من این حجم از کالاهای آلمانی را که در فروشگاههای ایران دیدم ، کمتر در کشور خود دیده ام ! و این نشان از یک نوع تجمل گرایی است و این باعث می شود که سرمایه از کشور ما از تحصیل تولید کردن به سمت مصرفی که هیچ آینده ایی را برای کشور ندارد سوق داده می شود .
در اصطلاح اقتصادی که ما داریم در بعد قدرت اقتصادی کشورها ، قدرت اقتصادی هر کشوری فرهنگ مصرف مردم آن کشور است . این اصطلاحی است در اقتصاد مطرح است و به عنوان ابزار اقتصادی یک کشور از آن یاد می شود . اگر این الگوی مصرف نا مناسب باشد قطعا قدرت اقتصادی آن کشور را زیر سوال می برد . به عبارت دیگر فرهنگ مصرف می تواند نقشه راهی را برای اقتصاد مقاومتی ترسیم کند .
اگر اقتصادهای کلان دنیا را مطالعه بکنیم ، حجم سرمایه گذاری رابطه مستقیم دارد به مقدار سپرده هر خانوار ، بنابراین اگر آینده کشور را بخواهیم درست ترسیم کنیم ، باید کاری بکنیم که درآمد شاغلین ما طوری باشد که بخشی از آنرا سپرده گذاری کنند ؛ هرچند این درآمد کوچک باشد…
برای توفیق اقتصاد مقاومتی ما نیاز داریم که افزایش تولید ناخالصی داخلی را داشته باشیم . افزایش تولید ناخالص داخلی ، رابطه ایی با رشد اقتصادی و سرمایه گذاری دارد . این جمله آخر را مجددا تاکیدی تکرار می کنم ، اقتصاد مقاومتی رابطه بسیار تنگاتنگی با افزایش تولید ناخالصی داخلی دارد . کشورهایی که از اقتصاد مقاومتی برخوردار باشند از افزایش تولید ناخالصی برخوردارند . این ملاک داشتن یک اقتصاد مقاوم است . و اقتصاد مقاوم رابطه ایی دارد با حجم سرمایه گذاری ، بازارهای سرمایه و توزیع مناسب آن ، اگر ما بخواهیم یک اقتصاد خوبی را برای کشور به ارمغان بیاوریم باید بستر های مناسبی را برای سرمایه گذاری را ایجاد کنیم و با شعار نمی توان آنرا عملیاتی کرد .
زیر ساخت ها برای سرمایه گذاریهایی که قابل تحقق هستند چیست؟ چه زیر ساختهایی را باید در کشور داشته باشیم تا سرمایه گذاری در کشور رونق پیدا کند؟
یکی از مهمترین آنها افزایش بهره وری است ، پس توجه دولتمردان باید به این مسئله باشد که اگر سرمایه داخل بازار می شود ، باید افزایش بهره وری در سرمایه را باید مورد توجه قرار داد، اگر بازده سرمایه متناسب با استانداردهای جهانی نباشد ما فرار سرمایه ایی خواهیم داشت .
مسئله دوم ، گسترش و تنوع بازار سرمایه است ، متاسفانه گسترش بازار سرمایه ما در کشور ما بسیار محدود است و حرکت بازارهای سرمایه ما مناسب اقتصاد مقاومتی نیست.
مسئله سوم ، تعادل بین عرضه و تقاضا است ، شما اگر بخواهید سرمایه گذاری بکنید و تولیدی داشته باشد اما تقاضایی از آن تولید نداشته باشید کار بسیار عبثی انجام شده است . باید قبل تولید بازار مصرف آنرا که تقتضا است باید سنجید و اینگونه هم سرمایه هم سرمایه گذار خواهند رفت . متاسفانه در کشور در زنجیره تامین برای بنگاهها و تولید کننده های کوچک ، عمده آنها به دلیل نداشتن زنجیره تامین مناسب با چالش مواجه هستند و عملا حجم وسیعی از سرمایه ها بدون بازده در شهرک های صنعتی و کارخانه ها رها می شود .
عامل چهارم ، شرایط رقابتی هست ، اقتصاد در یک شرایط رقابتی شکوفا می شود ، اگر شرایط رقابتی برای اقتصادی بوجود نیاید هیچ توفیقی برای اقتصاد بدست نخواهد آمد .
نکته پنجم، سرمایه گذاری باید منجر به رفاه عمومی بشود ، اگر سرمایه گذاری در یک کشوری صورت بگیرد و موجب افزایش رفاه عمومی در کشور نشود ، این یک نوع یاس و ناامیدی را در طبقات مختلف جامعه بوجود خواهد آورد و موجب می شود انگیزه کار از بین برود و مشکلات دیگری ایجاد بشود .
نکته ششم ، معمولا هر سرمایه گذاری دارای ریسک هست ، سرمایه و سرمایه گذار را ریسک های متعددی تهدید می کند و به همین دلیل سرمایه گذار دنبال مراکزی هست که ریسک حداقلی داشته باشد . بنابراین راهکارهای کاهش ریسک سرمایه گذاری را در کشور را در دستور کار قرار د هیم ، هر چه ریسک بالاتر باشد باید سود بیشتری به صاحب سرمایه بدهیم تا راغب شود برای سرمایه گذاری ، ما وقتی جنگ هست بیمه تا ده برابر از ما پول دریافت می کند ، زمان تحریم بیمه های کلانی را باید پول میدادیم تا بیمه ما را قبول می کردند! بنابراین سرمایه گذاری در اقتصاد می بایست ریسک آن کاهش بیابد ./حرا
