توسط : گندم خبر:پروفسور احمدقنبری استادتمام ومتخصص کشاورزیبه چرایی معضل بو و طعم بد آب شرب مردم سیستان پرداخته است .
ریاست اسبق دانشگاه زابل گفت:آنچه که مسلم است نه با آزمایشات آنچنانی، بلکه با یک نگاه علمی به سطح آب چاه نیمه می توان علت بوی بد در آب های آن و ایجاد معضل در آب اشامیدنی مردم سیستان را در ارتباط با رشد جلبک ها عنوان نمود.
«آنچه در چاه نیمه های ۱ و ۲ در حال اتفاق افتادن است چیزی نیست جز رشد جلبک ها دراثر موادآلاینده حاوی عناصرنیدروژن وفسفر»
دکترقنبری درگفت و گو بااسنا توضیح داد:طبق قانون حداقل (لیدیک) رشد گیاهان تابعی است ازعنصری که درحداقل مقدار ، درمحیط وجود دارد محدود میگردد.
در محیط های آبی معمولا غلظت عناصری مانند نیتروژن و فسفر محدود است. به محض وارد شدن مواد آلاینده ای که حاوی عناصر نیتروژن و فسفر باشندٰ، رشد جلبک ها به صورت فزاینده ای افزایش یافته و در گذر زمان میزان اکسیژن آب در اثر رشد بیش از حد موجودات آبزی کاهش یافته و در نهایت این کاهش موجب مرگ کلیه این موجودات خواهد گردید که به این پدیده در اصطلاح اوتریفیکاسیون یا اختناق دریاچه گفته می شود.
قنبری افزود:آنچه در چاه نیمه های ۱ و ۲ در حال اتفاق افتادن است چیزی نیست جز رشد جلبک ها و آغاز پدیده اوتریفیکاسیون.
این پدیده در سال جاری با افزایش ورود مواد آلاینده نیتروژن و فسفر از سواحل دستکاری شده چاه نیمه و مخصوصا گرم شدن هوا آغاز شده است و در نهایت این موضوع باعث می شود تا نه آبی برای آشامیدن و نه ماهی برای خوردن و نه اکسیزنی برای تنفس موجودات آبزی در این منطقه وجود داشته باشد.
«ایجاد هامونک ،تسطیح اراضی چاهنیمه جهت کشت و کار،فعالیت های شیلاتی در ضلع شمالی چاه نیمه سه عامل آلودگی ومعضل آب سیستان»
پروفسور قنبری منشا احتمالی این آلودگی ها را در ۳ مورد عنوان کرد:
آنچه در سال گذشته در اطراف سواحل چاه نیمه اتفاق افتاده استٰ ایجاد هامونک یا استخر مصنوعی با هدف پرورش اردک و قایقرانی در محل زهکش اراضی دانشگاه زابل می باشد. این زهکش سال ها محل ورود زه آب و مواد غذایی آبشویی شده از اطراف به داخل این گودال طبیعی بوده است. در سال گذشته دانشگاه زابل هزارن متر مکعب آب کشاورزی را بجای مصرف در زمین های کشاورزان مستضعف سیستان، وارد این منطقه کرده است. این آب به دلیل حجم زیاد، وجود مواد آلاینده در گودال، فاصله نزدیک با چاه نیمه ها، اختلاف ارتفاع و در نتیجه شیب آب آن، از منشا آلودگی به چاه نیمه ۱ و ۲ سرازیر شده است.
دومین تغییر اساسی که در طی یک الی دو سال گذشته در محل اردوگاه چاه نیمه انجام شده است، تسطیح اراضی به مساحت ده ها هکتار جهت کشت و کار بوده است. در این اراضی نیز صدها کیلوگرم نیتروژن و فسفر جهت تغذیه گیاهان زراعی مصرف می شوند که این مواد نیز از طریق شستشو وارد زهکشی می شوند که در فاصله ۱۰۰ متری چاه نیمه ها قرار گرفته است و سپس در حجم وسیع به آب های چاه نیمه نشت و باعث رشد جلبک ها و پدیده اختناق می گردد.
فعالیت های شیلاتی در ضلع شمالی چاه نیمه ممکن است سبب وارد شدن مواد آلاینده به چاه نیمه ها شده باشد و شاید پدیده های دیگری از جمله تغذیه و پرورش ماهی نیز در این فرایند دخیل باشند.
استاد تمام گروه اگرواکولوژی دانشگاه زابل در نتیجه گیری موضوع تاکید کرد.
سه احتمال فوق با عنایت به همجواری موارد ذکر شده در مورد سواحل چاه نیمه ۱ و ۲ باعث وارد شدن مواد آلاینده به چاه نیمه ها و بروز و تکمیل پدیده Cultural Eutrophication می شود.
«از هر گونه فعالیت اقتصادی و تحقیقاتی در اطراف چاه نیمه ها خودداری شود»
ایشان در خاتمه پیشنهادکرد:رشدجلبک زاده بی تدبیری است و پیشنهاد می شود تا جمع آوری اطلاعات و مستند کردن منشا این مواد آلاینده، هر گونه فعالیت اقتصادی و تحقیقاتی در اطراف چاه نیمه ها خودداری شود و این موضوع به ضرب المثل معروف “نوش دارو پس از مرگ سهراب” تبدیل نشود.
