نبود نمایندگی ثبت احوال در نزدیکی روستاهای دور افتاده ، فاصله طولانی تا مرکز شهر و همچنین درآمد ناکافی در جهت تامین کرایه تاکسی از جمله مشکلاتی است که برخی خانواده ها تا به امروز نتوانسته اند هویت فرزندان خود را در سازمان ثبت احوال به ثبت برسانند.
ازدواج های غیر قانونی با اتباع بیگانه و با افراد کشور افغانستان یکی دیگر از مشکلات خانواده ها در امر دریافت شناسنامه می باشد که بسیاری از کودکان امروزی را از تحصیل باز داشته است .
امروزه که شناسنامه هویت یک فرد را مشخص می کند و اکثر امورات اداری در ادارات به وسیله شناسنامه و یا کارت ملی انجام می شود برخی از خانواده هایی وجود دارند که به علت فقر اقدام به فروش شناسنامه های بدون عکس فرزندان خود می کنند.
این عمل در حالی انجام می شود که با فروش شناسنامه آینده آن فرد و زندگی در جمهوری اسلامی ایران را دچار مشکل خواهد کرد و در روزهای بعدی عمر فرد می تواند با پیگیری دولت به کشور همجوار فرستاده شود، اتفاقی که بارها در حوزه سیستان شکل گرفته است.
افراد مشکوک تابعه در سیستان و بلوچستان با توجه به هم مرز بودن با کشور افغانستان و رفت و آمد های غیر مجاز در طول سال ها افزایش یافته است و برخی ها نیز در این بین توانسته اند با استفاده از شناسنامه های دیگران در نظام جمهوری اسلامی دارای هویت شوند و همانند یک ایرانی زندگی نمایند.
علی .ش یکی از افرادی است که با فروش شناسنامه برادر متوفی خود توانسته است مبلغی ناچیز از فردی افغانی دریافت نماید وی با بازگو کردن این مووضوع افزود: یکی از برادرانم که در سنین پایین فوت نمود شناسنامه وی را نزد خود نگاه داشتیم تا بتوانیم از یارانه و یا سهمیه های دیگری که میتوان استفاده نمود بهره مند شویم اما با گذشت زمان و نیاز مالی شدید مشتری مناسبی در جهت فروش شناسنامه یافتیم که در ادامه به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان هویت براد متوفی خود را حراج نمودم.
وی مشکلات زندگی را باعث فروش شناسنامه دانست و افزود : افراد زیادی هستند که در تکاپوی خرید شناسنامه های ایرانی هستند تا با عکس دار نمودن آن هویت ایرانی دریافت نمایند و بتوانند به راحتی در شهرهای ایران عبور کنند.
این فرد بیان داشت : خانواده هایی که هویت فرزندانشان را می فروشند فقط به دلیل مشکلات مالی است زیرا هیچ پدری علاقه فروش شناسنامه فرزند خود را به یک اتباع بیگانه نخواهد داشت، این فقر و تنگدستی مردم است که برخی مردم را مجبور به چنین رفتار هایی کرده است.
البته خانواده های بسیاری نیز در حوزه سیستان وجود دارند که به دلیل مشکلات ذکر شده نتوانسته اند در مدت زمان معلومی به ثبت احوال ها مراجعه نمایند و شناسنامه خود را دریافت نمایند، معضلی که امروزه این منطقه با آن موتجه شده است هویت دار کردن اتباع غیر قانونی و بدون پاسپورت در ایران است که به با خرید شناسنامه واقعی به تردد در شهرهای ایران می پردازند.
اما یکی از همین معضلاتی که می توان از سرانجام پذیرش اتباع بیگانه در کشور به وجود آید ، جایگزین نمودن کارگر افغانی به جای کارگران ایرانی است،زیرا فرد افغان با دست مزد کمتر و کار بیشتر به راحتی می تواند در ایران به اشتغال بپردازد و حال که هویت ایرانی در دست دارد بلکه حضور وی قانونی محسوب شود و یک جوان ایرانی را از کار برکنار و یا بیکار سازد./ ندای هیرمند