توسط : گندمـــ پرس : بار دیگر طبیعت به دریاچه لطف کرده و بارانهای روزهای اخیر را در کوههای غرب افغانستان فروریخت تا از طریق فراه رود این سیلابها وارد تالاب هامون شود , تالاب تشنه , تالاب خفه شده از بارش ریزگردها , آب دارد از طریق بش دلبر وارد کشور میشود , تا بخشی از لبهای داغ مبسته تالاب را مرهم باشد.
با اینکه میدانیم این آب دائمی نیست و دشتمال است , از دشتهای مرکزی و شرق افغانستان , اما همین لطف را پاس میداریم , زیرا این آب خود راهش را بلد است که به کدام نقطه نیزار راهی شود , البته اگر آدمها دخالت نکنند که میدانیم دخالت میکنند زیرا در سیستان مرسوم هست , وقتی اتفاقی خوش آیندی بیفتد , سرو کله فرصت طلبان پیدا میشود که از این اتفاق خوب چگونه بهره برداری کنند , مثلا زمانیکه جاده زابل به نهبندان احداث میشد , یا در آن سالها برق به منطقه ای میرفت , آقایان کاندیداهای انتخاباتی با هو و جنجال اعلام میکرند , این جاده , این برق کار ماست , درحالیکه جاده و برق و آسفالت جز زیرساختهاست و مربوط به دولت و برنام های سراسری میشود و هیچ ربطی به کسی نداشته و ندارد , در آن مواقع اغلب معنی زیرساخت را نمیدانستند و فکر میکردند شاید این آقایان درست میگویند , و هیچکس هم نمی پرسید که چرا ساخت این جاده کج و معوج این همه طولانی شد.
سیلابی که در سال قبل وارد دریاچه شد اگر درست مدیریت میشد , هم اکنون بخشی از تالاب سبر بود , اما متاسفانه عدم مدیریت باعث شد تا آب هدر برود , متاسفانه مشکل سیستان سازمانهای موازی است , آنهم با سلایق متفاوت , که هرکس می خواهد سلیقه خود را اعمال کند .
اما تالاب هامون قلب تپنده سیستان است , هر اشتباه باعث تغییر در ضربان این قلب تپنده میشود , تالاب متخصص میخواهد با تجربه و عالم میطلبد , این درحوزه اختیارات محیط زیست است ( چون وقتی مشکلی برای تالاب نیز بوجود می آید و کم کاری صورت می گیرد نیز همگان محیط زیست را زیر سوال میبرند) , فقط افراد با تجربه محیط زیست , با همکاری مهندسین زیست , آب کم را هرجا که صلاح دیدند هدایت کنند , بجز آنها کسی دیگرنباید حق دخالت داشته باشد .
محیط زیست باید با قدرت جلوی کسانیکه مسئولیتی ندارند و میخواهند دخالت کنند را بگیرد , متاسفانه در سیلاب گذشته , کسانیکه صلاحیت نداشتند دخالت کردند و همان دخالت در سه دهه گذشته باعث تغییر درکاسه های سه گانه دریاچه , درحقیقت هامون را نابود کرده , اما اکنون موقع آن رسیده که محیط زیست محکم جلوی دخالت افراد غیر مسئول را بگیرد و با مشورت به افراد ذیصلاح و کارکنان قدیمی محیط زیست آب را بگونه ای هدایت کنند که صلاح و مصلحت هست زیرا امروز , دیروز نیست .
قرن بیست و یک , قرن آب هست , زیرا بدلیل زیرکشت بردن بیابانها همه دولت ها میخواهند آبرا حفظ کنند , از این لحاظ یک قطره آب هم غنیمت است , ایرانیها برای آب احترام قائل بودند و به جرات می توان گفت : ایرانیها اولین کسانی بودند که آبرا بوسیله قنات از دل زمین بیرون کشیدند و کویر را آباد کردند.
بنابراین نباید یک قطره آبرا هدر داد. پس باید از هرقطره آب پاسداری کرد و آنرا درست مصرف کنیم و بقول زنده یاد سهراب سپهری آبرا گل نکنیم , زیرااگر آب را گل کردیم , نان ما نیز گل خواهد شد.
یادداشت : استاد امین الله سرابندی
