پاسخ دکتر کیخا به گلایه های نمایندگان درخصوص جشن روزجهانی تالابها

گندمـــ پرس : پس لرزه های جشن بزرگ روز جهانی تالابها در سیستان همچنان ادامه دارد.

در هفته های گذشته شاهد بوده ایم که نمایندگان مجلس شورای اسلامی اعم از نمایندگان سیستان در مجلس شورای اسلامی و دیگر نمایندگان و بخصوص نمایندگان اصولگرای مجلس به برگزاری این جشن واکنش نشان داده اند و از نحوه برگزاری این مراسم و بخصوص هزینه کرد آن گلایه های را مطرح کرده اند.

هراسی که با انتقادات در دلها ایجاد کردیم

آنچه ما باید بدان توجه داشته باشیم اینکه بی شک دیگر هیچیک از سازمانها و ارگانهای دولتی جرات برگزاری چنین مراسمی با چنین پتانسیلی را در سطح سیستان نخواهد داشت زیرا از عواقب و پس لرزه های آن هراسی مثال زدنی در دلها بوجود آورده ایم , همانگونه که پیشتر نیز گفته شد بهتر بود با این مساله بهتر برخورد میشد و بجای اینکه توجه خودما را به  حاشیه ها جلب کنیم به اصل مطلب یعنی برگزاری این جشن بزرگ در کنار هامون خشکیده و حضور بزرگانی دراین مراسم معطوف کنیم تا شاید توجهشان را بیش از این به این مساله مهم جلب کنیم , اما متاسفانه اینچنین نشد و اظهار نظرات و عملکردها طوری پیش رفت که بنظر میرسد در اینده دیگر هیچگاه شاهد حضور چنین افراد مهمی در سیستان نباشیم.

معاون سازمان محیط زیست کشور : جشن روز جهانی تالابها هزینه ای برای محیط زیست نداشته است

یکی از مسائل مهمی که مورد انتقاد نمایندگان مجلس بود موضوع هزینه این جشن بود که دکتر کیخا معاون زیست محیطی سازمان محیط زیست کشور طی جوابیه ای رسمی به این مساله پاسخ گفته اند :  بحث هزینه برگزاری مراسم بوده که لازم است به اطلاع برسانم: مراسم روز جهانی تالاب ها در سال 1393 با اعلام تمایل و مشارکت مردم (در سطح ملی و استان)، جوامع محلی حاشیه تالاب هامون، نهادهای بین المللی و مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی تأمین شده است. به این صورت که بیشترین هزینه مربوط به سفر هوایی مدعوین بوده که از سوی شرکت هواپیمایی ماهان به عنوان مسئولیت اجتماعی در قبال محیط زیست و برای نجات هامون پرداخت شده است. نهار هیات در چادر عشایر توسط جامعه محلی و سازمان های غیردولتی هزینه شده و سایر هزینه ها نیز بر عهده سازمان ملل بوده است. در واقع سفر استانی که در کنار مراسم روز جهانی تالاب ها با حضور مسئولین ستادی و استانی چندین سازمان و وزارتخانه مربوطه همراه با نمایندگان افغانستان و سازمان ملل صورت گرفت و رایزنی هایی جدی طی آن انجام شد، هزینه ای خاصی و بلکه کمترین هزینه را به سازمان تحمیل نکرده و این مهم جز با مشارکت و مساعدت مردم و حامیان طبیعت امکانپذیر نبوده است.

متن کامل جوابیه به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست

 با توجه به مصاحبه اخیر سرکار خانم طبیب­ زاده نوری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در خصوص سفر معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست به منطقه سیستان و برگزاری روز جهانی تالاب ها در زابل موارد زیر شایان ذکر است:

1. سفر مورد بحث به مناسبت روز جهانی تالاب ها (دوم فوریه یا 13 بهمن ماه) یعنی سالروز انعقاد معاهده جهانی تالاب ها موسوم به کنوانسیون رامسر، صورت گرفته است. این کنوانسیون قدیمی ترین معاهده بین المللی محیط زیستی بوده که در سال 1971 در شهر رامسر منعقد شد و امروزه 168 کشور جهان عضو این پیمان هستند. تالاب‌های مشمول این پیمان نیز با عنوان «رامسر سایت» شناخته شده و بیش از 2000 تالاب در نقاط مختلف جهان تاکنون در این کنوانسیون به ثبت رسیده‌ است. «روز جهانی تالاب ها» در نقاط مختلف جهان علاقمندان و حامیان محیط زیست طی برنامه هایی بر حفاظت از تالاب ها، کارکردهای ارزشمند این نعمات خدادادی و بهره برداری خردمندانه از آنها تاکید می کنند.

2. در ایران نیز این برنامه ها مورد توجه دوستداران محیط زیست بوده و به خصوص از سال 1392 همراه با توجه جدی دولت به نقش مردم برای مشارکت برای حل مسائل محیط زیست، محوریت برگزاری روز جهانی تالاب بر عهده سازمان های مردم نهاد قرار گرفت که البته سازمان حفاظت محیط زیست نیز در برگزاری مراسم با آنها همکاری نماید. سال گذشته با توجه به مشکلات دریاچه ارومیه، روز جهانی تالاب ها در نزدیکی دریاچه ارومیه (شهر تبریز) برگزار شد.

3. در سال 1393 بنا بر پیشنهاد سازمان­های مردمی و بخش های دولتی و نیز با توجه به اقدامات یک سال گذشته برای هامون، تصمیم گرفته شد این روز در کنار تالاب­های بین المللی هامون (از قدیمی ترین تالاب های ثبت شده در سایت رامسر) که متأسفانه به دلیل خشکسالی­­های پی در پی در لیست بحرانی کنوانسیون (لیست مونترو) قرار گرفته، برگزار شود. حل مشکل مدیریت منابع آب در سیستان به دلیل وابستگی منابع آب منطقه به بالادست رودخانه هیرمند در خاک افغانستان، دارای ابعاد فرامرزی بوده که پیش از این به ظرفیت نهادهای بین­المللی مانند کنوانسیون رامسر و سازمان ملل متحد برای حل این مسائل توجه چندانی نشده بود. بنابراین برایاستفاده از همه ظرفیت های موجود از جمله ظرفیت بین­المللی، طی حدود یک سال اخیر موارد زیر محقق شده بود:

· سفر هماهنگ­کننده دفتر عمران ملل متحد و هیأت همراه به سیستان، برگزاری 16 جلسه شورای بین الملل سازمان حفاظت محیط زیست با موضوع نجات تالاب های بین المللی هامون و تشکیل نشست تخصصی بین­المللی با حضور متخصصین و مشاورین برجسته دنیا برای ارائه راهکارهای عملی احیاء تالاب های بین المللی هامون

· سفر رییس سازمان حفاظت محیط زیست دکتر معصومه ابتکار به سیستان و ارائه گزارش وضعیت منطقه در هیأت دولت که منجر به سفر دولت به منطقه و تصویب 500 میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی برای طرح انتقال آب با لوله در 46 هزار هکتار از اراضی کشاورزی سیستان شد.
· طرح موضوع تأمین حق آبه تالاب هامون در سفر ریاست جمهوری اسلامی ایران به افغانستان

· سفر هیأت افغانی پس از سفر رئیس جمهور به ایران و برگزاری جلسه­ای در محل سازمان محیط زیست (برای اولین بار) با محوریت تالاب هامون و حق آبه آن

· برنامه­ریزی و ایجاد مقدمات لازم برای تصویب برنامه توسعه مشترک دشت سیستان در دو طرف مرز با حمایت UNDP

· ورود 3 میلیارد مترمکعب آب به تالاب های بین المللی هامون در سال قبل (با تخریب بخشی از دایک مرزی و لایروبی انهار) که در دهه گذشته بی سابقه بوده است.

· تدوین برنامه عمل احیاء تالاب های بین المللی هامون با مشارکت همه ذینفعان و ظرفیت سازی جوامع محلی و ایجاد آمادگی مردم برای اجرای برنامه های احیاء تالاب هامون

· تشکیل کارگروه نجات هامون به ریاست استاندار سیستان و بلوچستان و تشکیل جلسات مربوطه آن

· اطلاع رسانی برای شرکت در رای گیری رتبه بندی تالاب های پرطرفدار دنیا که از طرف سازمان های مردمی بین­المللی و از طریق شبکه جهانی اینترنت صورت گرفت و تالاب های بین المللی هامون موفق به کسب رتبه دوم آسیا شد. این رتبه امکان پیگیری بهتری را برای حل مشکلات از طریق نهادهای بین­المللی فراهم می کند.

4. با توجه به اقدامات بالا و ضرورت تداوم آنها، برنامه ریزی لازم صورت گرفت تا اعضای دفتر عمران ملل متحد از جمله آقای گری لوییس نماینده ارشد، سفرای کشورهای خارجی و اعضای بلندپایه وزارتخانه های امورخارجه، جهاد کشاورزی، نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست به مناسبت روز جهانی تالاب ها در کنار هامون حضور یابند که نتایج آن به شرح زیر است:

· از ظرفیت این روز برای جلب توجه نسبت به تالاب­های بین­المللی هامون که نقشی بسیار اساسی در زندگی و معیشت و سلامت مردم سیستان دارند، استفاده شد.

· به نحوی برنامه ریزی شد تا از فرصت حضور مسئولین در سطح ملی و استانی به نفع تشکیل کارگروه نجات هامون در کنار مراسم روز جهانی استفاده شود.

· برای اولین بار سفیر کشور افغانستان در جلسه­ای با موضوع تالاب هامون در منطقه حضور یافت که بسترساز مذاکرات بین ایران و افغانستان در این مورد شده است.

· به دنبال مذاکرات ریاست سازمان حفاظت محیط زیست برای مشارکت آلمان در حل مسئله هامون، سفیر این کشور و مشاور وی به این مراسم و بازدید از هامون دعوت شده بودند.

· تعدادی از نمایندگان رسانه های بین المللی برای بازدید از هامون و انعکاس مراسم روز جهانی تالاب ها در سیستان، دعوت شدند تا شاهد تلاش مردم، سازمان های مردم نهاد و مسئولین دولتی برای احیای هامون باشند.

· هرساله برای تقدیر از فعالان محیط زیست در حوزه تالابی جایزه «قهرمان تالاب ها» اهدا می شود که امسال برای شرکت در این مراسم دهها تن از فعالانی که هنوز از نزدیک با شرایط هامون آشنا نشده بودند، به منطقه آمدند.

5. اما از نکات مهم و مطرح در این میان بحث هزینه برگزاری مراسم بوده که لازم است به اطلاع برسانم: مراسم روز جهانی تالاب ها در سال 1393 با اعلام تمایل و مشارکت مردم (در سطح ملی و استان)، جوامع محلی حاشیه تالاب هامون، نهادهای بین المللی و مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی تأمین شده است. به این صورت که بیشترین هزینه مربوط به سفر هوایی مدعوین بوده که از سوی شرکت هواپیمایی ماهان به عنوان مسئولیت اجتماعی در قبال محیط زیست و برای نجات هامون پرداخت شده است. نهار هیات در چادر عشایر توسط جامعه محلی و سازمان های غیردولتی هزینه شده و سایر هزینه ها نیز بر عهده سازمان ملل بوده است. در واقع سفر استانی که در کنار مراسم روز جهانی تالاب ها با حضور مسئولین ستادی و استانی چندین سازمان و وزارتخانه مربوطه همراه با نمایندگان افغانستان و سازمان ملل صورت گرفت و رایزنی هایی جدی طی آن انجام شد، هزینه ای خاصی و بلکه کمترین هزینه را به سازمان تحمیل نکرده و این مهم جز با مشارکت و مساعدت مردم و حامیان طبیعت امکانپذیر نبوده است